Page 133 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>
P. 133
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Από τις αντωνυµίες εισάγουν δευτερεύουσες προτάσεις µόνο:
α. οι αναφορικές ( ονοµατικές αναφορικές δευτερεύουσες προτάσεις )
π. χ. Παίρνεις όσα δίνεις.
( επιρρηµατικές αναφορικές δευτερεύουσες προτάσεις )
π. χ. Τακτοποίησέ τα , όπως νοµίζεις.
β. οι ερωτηµατικές ( ευθείες ερωτηµατικές προτάσεις )
π. χ. Ποιος χτυπάει την πόρτα;
( πλάγιες ερωτηµατικές προτάσεις )
π. χ. Με ρώτησε ποιος είµαι.
Ε. Τα ρήµατα
Σηµασία στη σύνταξη των ρηµάτων δεν έχει τόσο η φωνή τους ( ενεργητική ή παθητική ),
όσο η διάθεσή τους ( ενεργητικά, παθητικά, µέσα, ουδέτερα ) και η σηµασία τους.
Έτσι:
α. αν η ενέργεια τους µεταβαίνει, ανεξάρτητα από φωνή, δέχονται αντικείµενο:
π. χ. Μεταφέρω τις αποσκευές. ( ενεργητική φωνή )
Αποδέχοµαι τη συµφωνία. ( παθητική φωνή )
β. αν είναι συνδετικά, ανεξάρτητα από φωνή, δέχονται κατηγορούµενο:
π. χ. Εγώ υπηρετώ (ως) δάσκαλος. ( ενεργητική φωνή )
Εγώ αποδεικνύοµαι τίµιος. ( παθητική φωνή )
γ. αν είναι αµετάβατα (ανεξάρτητα από φωνή), δέχονται µόνο υποκείµενο:
π. χ. Ο ήλιος λάµπει. ( ενεργητική φωνή )
Η Κλεοπάτρα λούζεται. (παθητική φωνή )
δ. αν είναι απρόσωπα, απαιτούν απρόσωπη σύνταξη:
π. χ. Είναι αδύνατο να σας επισκεφτώ.
ε. αν σηµαίνουν γνώση, αίσθηση µάθηση, εξαρτούν ειδική πρόταση:
π. χ. Μαθαίνω ότι προοδεύεις.
στ. αν δηλώνουν φόβο, εξαρτούν ενδοιαστικές προτάσεις:
π. χ. Φοβούµαι µήπως αποτύχω.
ζ. αν δηλώνουν κίνηση, εξαρτούν τελικές προτάσεις:
π. χ. Ήρθε, για να διαβάσουµε.
η. αν δηλώνουν απορία, εξαρτούν πλάγιες ερωτηµατικές:
π. χ. ∆εν καταλαβαίνω γιατί θύµωσες.
Γενικότερα κάθε ρήµα απαιτεί τη δική του σύνταξη. Μας διευκολύνει η κατάταξή τους σε
κατηγορίες, όπως στα προηγούµενα παραδείγµατα.
133