Page 135 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>

Η άρνηση, που συνοδεύει την υποτακτική, είναι: µη(ν).
Η υποτακτική είναι έγκλιση των προτάσεων επιθυµίας. Μόνο η πιθανολογική υποτακτική είναι
έγκλιση των προτάσεων κρίσεως µε άρνηση: δε(ν).

Η υποτακτική χρησιµοποιείται και στις κύριες και στις δευτερεύουσες προτάσεις.

Γ. Η προστακτική φανερώνει:

α. την προτροπή: π. χ. Πάρτε µαζί σας τα βιβλία.
β. την απαγόρευση: π. χ. Μην καπνίζετε.
γ. την παράκληση: π. χ. Βοήθησέ µε.
δ. την ευχή: π. χ. Πήγαινε στο καλό.

ε. την έντονη ενέργεια: π. χ. ∆ιάβασε, διάβασε, κουράστηκα πια.

Η προστακτική χρησιµοποιείται µόνο στις κύριες προτάσεις· δεν απαντάται στις δευτερεύουσες.
Είναι έγκλιση των προτάσεων επιθυµίας µε άρνηση: µη(ν).

Å. Η µετοχή

Η µετοχή του ενεργητικού ενεστώτα, που τελειώνει σε -οντας, -ώντας χρησιµοποιείται
πάντοτε ως επιρρηµατικός προσδιορισµός:

α. τρόπου: π. χ. Παίζοντας µαθαίνουµε.

Η µετοχή: παίζοντας λέγεται τροπική µετοχή και αναλύεται σε:
1. εµπρόθετο προσδιορισµό: π. χ. Με παιχνίδι µαθαίνουµε.
2. σε βουλητική πρόταση: π. χ. Με το να παίζουµε, µαθαίνουµε.

3. σε επίρρηµα: π. χ. Παιχνιδιάρικα µαθαίνουµε.
4. σε κύρια πρόταση: π. χ. Παίζουµε και µαθαίνουµε.

β. χρόνου: π. χ. Νυχτώνοντας φτάσαµε.

Η µετοχή: νυχτώνοντας λέγεται χρονική µετοχή και αναλύεται σε:
1. αντίστοιχη χρονική πρόταση: π. χ. Όταν νύχτωσε, φτάσαµε.

2. σε εµπρ. προσδιορισµό χρόνου: π. χ. Κατά τη νύχτα φτάσαµε.
3. σε επίρρηµα: π. χ. Νυχτιάτικα φτάσαµε.

γ. αιτίας: π. χ. Αδυνατώντας να συνεχίσω, σταµάτησα.

Η µετοχή: αδυνατώντας λέγεται αιτιολογική και αναλύεται σε:
1. σε αντίστοιχη αιτιολογική πρόταση:

π. χ. Επειδή αδυνατούσα να συνεχίσω, σταµάτησα.
2. σε εµπρόθετο επιρρηµατικό προσδιορισµό της αιτίας:
π. χ. Εξαιτίας της αδυναµίας να συνεχίσω, σταµάτησα.

135