Page 12 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>

Γ. Τα είδη των προτάσεων ως προς τη σχέση τους µε άλλες.

κύριες προτάσεις
Τα είδη των προτάσεων
δευτερεύουσες προτάσεις

Κύρια πρόταση Μια πρόταση που έχει ολοκληρωµένο νόηµα και µπορεί
να σταθεί µόνη της στο λόγο λέγεται κύρια πρόταση.

Οι κύριες προτάσεις συνδέονται µεταξύ τους µε συµπλεκτικούς, αντιθετικούς, διαχωρι-
στικούς και συµπερασµατικούς συνδέσµους και η σύνδεση αυτή λέγεται παρατακτική
σύνδεση.
Παραδείγµατα παρατακτικής σύνδεσης.

Κύριες προτάσεις Παρατακτική σύνδεση
α. Ήρθα αµέσως.
β. Θαύµασα το ποδήλατο. Ήρθα αµέσως και θαύµασα το ποδήλατο.

α. Έτρεξα γρήγορα.
β. ∆εν πρόλαβα να τον δω. Έτρεξα γρήγορα, αλλά δεν πρόλαβα να τον δω.

α. Θα έρθεις κι εσύ.
β. Θα φύγω µόνος µου. Θα έρθεις κι εσύ ή θα φύγω µόνος µου;

∆ευτερεύουσα πρόταση Μια πρόταση που δεν έχει ολοκληρωµένο νόηµα και
δεν µπορεί να σταθεί µόνη της στο λόγο λέγεται
δευτερεύουσα πρόταση.
Μια δευτερεύουσα πρόταση για να σταθεί µέσα στο
λόγο, έχει ανάγκη από µια κύρια πρόταση την οποία και
προσδιορίζει.

Η δευτερεύουσα πρόταση συνδέεται µε την κύρια πρόταση µε ειδικούς,
αιτιολογικούς, χρονικούς , διστακτικούς, τελικούς, συµπερασµατικούς, εναντιωµατικούς
συνδέσµους ή µε αναφορική και ερωτηµατική αντωνυµία και η σύνδεση αυτή λέγεται
υποτακτική σύνδεση.

παραδείγµατα

Ο πατέρας είπε ότι βιάζεται να φύγει. (ειδική πρόταση)
Ξαφνιάστηκε, γιατί δεν τον περίµενε. (αιτιολογική πρόταση)
Κρύφτηκα, όταν µε είδε. (χρονική πρόταση)
Κρατήθηκα µην κτυπήσω. (ενδοιαστική πρόταση)
Έπρεπε να ήσουν εκεί, για να τον έβλεπες. (τελική πρόταση)
Θέλω να φύγω. (βουλητική πρόταση)
Είναι τόσο κουτός, ώστε να µην το θέλει. (συµπερασµατική πρόταση)
Ελάτε, αν θέλετε. (υποθετική πρόταση)
Ήρθε µαζί µας, αν και δεν είχε χρόνο. (εναντιωµατική πρόταση)
Θα µιλήσει, όποιος σηκώσει πρώτος το χέρι. (αναφορική πρόταση)
Μας ρώτησε ποιος διάβασε. (πλάγια ερωτηµατική πρόταση)

W Οι υπογραµµισµένες προτάσεις είναι δευτερεύουσες προτάσεις. Η πρόταση που
προηγείται είναι κύρια. Μεταξύ της κύριας και της δευτερεύουσας υπάρχει
υποτακτική σύνδεση)

12