Page 15 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>

Λέξεις που χρησιµοποιούνται
ως κατηγορούµενα

Ως κατηγορούµενα χρησιµοποιούνται: • τα επίθετα µε άρθρο ή χωρίς άρθρο
• τα ουσιαστικά µε άρθρο ή χωρίς άρθρο
αλλά και • •• • οι µετοχές
• •• • τα αριθµητικά
• οι αντωνυµίες
• εµπρόθετοι προσδιορισµοί
• ολόκληρες προτάσεις κ. ά.
όταν αυτά λογαριάζονται ως ουσιαστικά ή επίθετα.

παραδείγµατα

Η εκδροµή ήταν ευχάριστη. (το κατηγορούµενο είναι επίθετο)

Ο Ιάσονας είναι πέµπτος. (το κατηγορούµενο είναι αριθµητικό)

Το έπιπλο είναι ξύλινο. (το κατηγορούµενο είναι επίθετο)

Ο κυνηγός φαινόταν αξιολύπητος. (το κατηγορούµενο είναι επίθετο)

Η Ισµήνη έγινε οδοντίατρος. (το κατηγορούµενο είναι ουσιαστικό)

Ο Λεωνίδας στεκόταν κουρασµένος. (το κατηγορούµενο είναι µετοχή)

Το έπιπλο είναι από ξύλο. (το κατηγορούµενο είναι εµπρόθετος προσδιορισµός)

Ο κυνηγός ήταν να τον λυπάσαι. (το κατηγορούµενο είναι πρόταση)

Η Ιφιγένεια έµεινε µόνη. (το κατηγορούµενο είναι αντωνυµία)

Αυτό γίνεται ό,τι θέλεις. (το κατηγορούµενο είναι πρόταση)

Η πτώση του κατηγορουµένου

Το κατηγορούµενο, όταν είναι πτωτικό ( επίθετο, ουσιαστικό, αντωνυµία, µετοχή), µπαίνει
στην ίδια πτώση µε το υποκείµενο, δηλαδή στην ονοµαστική.

παραδείγµατα

Ο Κλεοµένης είναι ζαχαροπλάστης. (το κατηγορούµενο σε πτώση ονοµαστική)
Η Χρυσάνθη είναι πρώτη. (το κατηγορούµενο σε πτώση ονοµαστική)
Η γιαγιά έµεινε µόνη. (το κατηγορούµενο σε πτώση ονοµαστική)
Ο Σωκράτης ήταν προβληµατισµένος. (το κατηγορούµενο σε πτώση ονοµαστική)

Όταν, όµως, το κατηγορούµενο είναι ουσιαστικό, µπορεί να εκφέρεται και µε πτώση
γενική, η οποία ονοµάζεται γενική κατηγορηµατική και φανερώνει την κτήση, την
ιδιότητα, το µέτρο, την αξία κ. ά.

παραδείγµατα

Το φόρεµα είναι της Πηνελόπης. (γενική κατηγορηµατική κτητική)
Η απάντηση ήταν της στιγµής. (γενική κατηγορηµατική της ιδιότητας)
Ο σπάγκος είναι των εκατό µέτρων. (γενική κατηγορηµατική του µέτρου)
Το πορτοφόλι είναι των χιλίων δραχµών. (γενική κατηγορηµατική της αξίας)

Μπορούµε να συµβολίσουµε αυτή τη σύνταξη ως εξής:

Υ – Ρ (συνδετικό) – Γενική κατηγορηµατική

15