Page 34 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>

3. Το ονοµατικό σύνολο είναι «επίθετο και ουσιαστικό».

παράδειγµα

- Φέρε µου το τετράδιο.
- Ποιο τετράδιο θέλεις;

Εξετάζοντας το ουσιαστικό τετράδιο στην πρόταση, διαπιστώνουµε ότι από µόνο του δε
βοηθάει να καταλάβει ο ένας από τους δύο συνοµιλητές για ποιο τετράδιο πρόκειται.
Αν όµως, ο πρώτος συνοµιλητής προσθέσει το επίθετο µεγάλο, τότε το ουσιαστικό
αποκτά ειδικότερη σηµασία ως προς το µέγεθος.

- Φέρε µου το µεγάλο τετράδιο.

Αν τώρα, ο πρώτος συνοµιλητής προσθέσει και άλλο επίθετο, όπως κίτρινο, τότε
στενεύει περισσότερο η σηµασία του ουσιαστικού και καθορίζεται ακριβώς το τετράδιο.

- Φέρε µου το µεγάλο, κίτρινο τετράδιο.

Α. Τα επίθετα ως οµοιόπτωτοι προσδιορισµοί ουσιαστικών.

1. Επιθετικοί προσδιορισµοί.

παραδείγµατα Το προσδιο- το
επίθετο ρίζει... ουσιαστικό

Ο θαυµάσιος πίνακας πουλήθηκε. θαυµάσιος πίνακας

Έραψα ένα κοντό φόρεµα. κοντό φόρεµα

Ήταν συνεπής και ευγενικός δάσκαλος. συνεπής, ευγενικός δάσκαλος

Ασχολείται µε ασήµαντα µικρά πράγµατα. ασήµαντα µικρά πράγµατα

Ζούσε σε µια µεγάλη πόλη. µεγάλη πόλη

Τα επίθετα προσδιορίζουν ουσιαστικά, µε τα οποία συµφωνούν στην πτώση, στο
γένος και στον αριθµό και δίνουν σ’ αυτά µια µόνιµη ιδιότητα.
Τα επίθετα αυτά λέγονται επιθετικοί προσδιορισµοί.

Οι επιθετικοί προσδιορισµοί βοηθούν, ώστε να αποκτήσει ζωντάνια και σαφήνεια
ο λόγος µας και φανερώνουν µια µόνιµη ιδιότητα του ουσιαστικού.

• Οι επιθετικοί προσδιορισµοί δένονται πολύ στενά µε τα ουσιαστικά που προσδιορίζουν.

• Πολλές φορές, το ονοµατικό σύνολο που σχηµατίζουν, αποδίδεται και µε µία µόνο
λέξη (µικρά πράγµατα = µικροπράγµατα, µεγάλη πόλη = µεγαλούπολη).

• Ένα ουσιαστικό µπορεί να έχει περισσότερους από έναν επιθετικούς προσδιορισµούς.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι δυνατόν:

α. Ο ένας επιθετικός προσδιορισµός να προσδιορίζει την κοινή έννοια, που αποτε-
λούν µαζί το ουσιαστικό και το άλλο επίθετο.
(Ασχολείται µε ασήµαντα µικρά πράγµατα.)

β. Και οι δυο ( ή και περισσότεροι) επιθετικοί προσδιορισµοί να προσδιορίζουν χωρι-
στά ο καθένας το ουσιαστικό.
(Ήταν συνεπής και ευγενικός δάσκαλος.)

* Σ’ αυτή την περίπτωση τα επίθετα χωρίζονται µε κόµµα ή συνδέονται µε σύνδεσµο.
34