Page 37 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>
P. 37

Πώς µετατρέπουµε έναν επιθετικό προσδιορισµό σε κατηγορηµατικό.





                         επιθετικός προσδιορισµός                  κατηγορηµατικός προσδιορισµός


                     Ο ανήσυχος πατέρας έψαχνε.                        Ανήσυχος ο πατέρας έψαχνε.
                                                                       Ο πατέρας ανήσυχος έψαχνε.

                     Κοίταζε µε τα δακρυσµένα µάτια.                   Κοίταζε µε δακρυσµένα τα µάτια.
                                                                       Κοίταζε µε τα µάτια δακρυσµένα.



                  Β.  Τα ουσιαστικά ως ετερόπτωτοι προσδιορισµοί επιθέτων.


               Ορισµένα επίθετα δέχονται ως συµπλήρωµα στο νόηµά τους ουσιαστικά ή αντωνυµίες σε
               άλλη πτώση και αποτελούν µαζί τους ένα ονοµατικό σύνολο.

               Τα  ουσιαστικά  αυτά  είναι  ετερόπτωτοι  προσδιορισµοί  των  επιθέτων  και  µπορούν  να
               βρίσκονται:

               1. Σε γενική πτώση

                  παραδείγµατα                                  Η γενική είναι..

                  Είναι άξιος της τύχης του.                    της αξίας

                  ∆εν βρήκαµε κανέναν συνοµήλικό της.           αντικειµενική

                  Είναι ένοχος κλοπής.                          της αιτίας

                  Η Μυρτώ είναι µικρότερή της.                  συγκριτική

                  Γενική της αξίας δέχονται τα επίθετα: άξιος, ανάξιος, αντάξιος.
                  Γενική αντικειµενική δέχονται τα επίθετα: όµοιος, συνοµήλικος κ. ά.

                  Γενική της αιτίας δέχεται το επίθετο: ένοχος.
                  Γενική συγκριτική δέχονται τα συγκριτικά.

               2. Σε αιτιατική πτώση

                  παραδείγµατα                                  Η αιτιατική φανερώνει..

                  Το σεντόνι ήταν δύο µέτρα φαρδύ.              µέτρο

                  Ο Οδυσσέας είναι τρία χρόνια µεγαλύτερη.      διαφορά

                  Η στάµνα ήταν γεµάτη κρασί.                   περιεχόµενο

                  Αιτιατική που φανερώνει µέτρο δέχονται τα επίθετα: βαθύς, πλατύς, µακρύς, ψηλός κ.ά.
                  Αιτιατική που φανερώνει διαφορά δέχονται τα συγκριτικά.

                  Αιτιατική που φανερώνει περιεχόµενο δέχονται τα επίθετα: γεµάτος, όλος.



                                                           37
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42