Page 125 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>

ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ
3
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ

Α. ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΟΥΜΕΝΟ

Σχήµα κατά το νοούµενο λέγεται το παράδειγµα
σχήµα του λόγου στο οποίο η σύνταξη
δεν ακολουθεί το γραµµατικό τύπο των Ο µαθητόκοσµος γράφουν εξετάσεις.
λέξεων, αλλά το νόηµα.

Αυτό γίνεται όταν το υποκείµενο είναι όνοµα Το υποκείµενο στον ενικό και το ρήµα στον πληθυντικό.
περιληπτικό.

Β. ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΣΥΜΦΥΡΣΗΣ

Σχήµα σύµφυρσης λέγεται το σχήµα του παράδειγµα
λόγου κατά το οποίο έχουµε ανάµειξη
δύο συντάξεων. Η σύνταξη:
Η Ηλέκτρα µε την Ισµήνη χορεύουν.

προήλθε από τις παρακάτω συντάξεις:

Η Ηλέκτρα και η Ισµήνη χορεύουν.
Η Ηλέκτρα χορεύει µε την Ισµήνη.

Γ. ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΑΝΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ

Σχήµα ανακολουθίας λέγεται το σχήµα παραδείγµατα
του λόγου κατά το οποίο οι λέξεις που
ακολουθούν δε βρίσκονται σε συντακτι-

κή συµφωνία µε τις προηγούµενες.

α. Ο λόγος αρχίζει µε ονοµαστική και α. Ο Αλέξης, του καπετάνιου ο γιος,
τελειώνει µε πλάγια πτώση. τον σπούδασαν στο εξωτερικό

(Ο Αλέξης σε πτώση ονοµαστική)
(τον σε πτώση αιτιατική)

β. Ο λόγος αρχίζει µε πλάγια πτώση και β. Τον Ακρίτα λάβωσαν, σηκώνεται ο Ακρίτας.
τελειώνει µε ονοµαστική.
(Τον Ακρίτα σε πτώση αιτιατική)
(ο Ακρίτας σε πτώση ονοµαστική)

∆. ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΤΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΡΙΚΟΥ

Σχήµα του καθολικού και του µερικού παράδειγµα
λέγεται το σχήµα του λόγου κατά το
οποίο το ουσιαστικό, που δηλώνει Οι στρατηγοί ο καθένας απολογήθηκε.
διαιρεµένο σύνολο, δεν εκφράζεται µε
γενική διαιρετική ή µε εµπρόθετο (αντί: Ο καθένας των στρατηγών (γενική διαιρετική))
προσδιορισµό, αλλά εκφράζεται
οµοιόπτωτα µε το όνοµα που
προσδιορίζει.
125