Page 122 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>

Β . Α Π Ο Κ Λ Ι Σ Ε Ι Σ

Οι παρακάτω αποκλίσεις λέγονται σχήµατα λόγου.

1. Από την κανονική σειρά.

Η κανονική σειρά αλλάζει: α. όταν οι όροι της πρότασης εκφέρονται µε έµφαση
ή β. όταν συντρέχουν ψυχολογικοί, αισθητικοί, ρυθµικοί ή προ-
σωπικοί λόγοι αναζήτησης ύφους.
παραδείγµατα

α. Ο πατέρας µου είναι άρρωστος στο νοσοκοµείο.
Άρρωστος είναι ο πατέρας µου στο νοσοκοµείο.
Στο νοσοκοµείο άρρωστος είναι ο πατέρας µου.
Είναι στο νοσοκοµείο άρρωστος ο πατέρας µου.

β. Πολύ τη στενοχώρησες τη µητέρα σου.
Ότι σ’ αρέσει, το ξέρω.
Με το δικό του ήρθα στο χωριό αυτοκίνητο.

2. Από τη συµφωνία των όρων.

Στο λόγο πολλές φορές δεν υπάρχει γραµµατική ή συντακτική συµφωνία των λέξεων που
χρησιµοποιούνται.

παραδείγµατα Η σωστή αντιστοιχία των όρων.

Η Ηλέκτρα µε την Ισµήνη χορεύουν. Η Ηλέκτρα και η Ισµήνη χορεύουν.

Ο µαθητόκοσµος γράφουν εξετάσεις. Ο µαθητόκοσµος γράφει εξετάσεις.

3. Από την πληρότητα του λόγου.

Ο λόγος πολλές φορές έχει λιγότερες ή περισσότερες λέξεις από όσες χρειάζεται, για
να εκφράσει ένα νόηµα.

παραδείγµατα

Τι Γιάννης τι Γιαννάκης.
Να σωπαίνεις και να µη µιλάς.

4. Από την κύρια σηµασία των λέξεων.

Στο λόγο πολλές φορές δε χρησιµοποιούνται οι λέξεις µε αρχική τους (την πραγµατική,
την κύρια) σηµασία .

παραδείγµατα Η κύρια σηµασία.

Σου είναι αυτή µια οχιά. Είναι πολύ κακιά.
Έχει σκύλου µύτη. Έχει φοβερή όσφρηση.

122