Page 107 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>
P. 107
5 ΕΥΘΥΣ ΚΑΙ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
Τα λόγια κάποιου τα ακούµε µε δύο τρόπους:
α. Ακούµε τα λόγια όπως τα είπε το ίδιο το πρόσωπο που µιλάει, δηλαδή άµεσα.
* Τότε λέµε ότι ο λόγος είναι ευθύς.
β. Ακούµε τα λόγια ενός τρίτου προσώπου όχι ακριβώς όπως τα είπε το ίδιο πρόσωπο
που µιλάει, αλλά όπως τα µεταφέρει κάποιο άλλο πρόσωπο, δηλαδή έµµεσα.
* Τότε λέµε ότι ο λόγος είναι πλάγιος.
Στη µετατροπή του λόγου από ευθύ σε πλάγιο
γίνονται οι ακόλουθες µεταβολές.
1. Οι κύριες προτάσεις κρίσης (έγκλιση οριστική) µετατρέπονται σε δευτερεύουσες
ειδικές προτάσεις, όταν εξαρτώνται από ρήµατα που σηµαίνουν λέγω, ανακοινώνω,
αναγγέλλω, γνωρίζω, δείχνω, αισθάνοµαι και τα συνώνυµά τους.
Ε υ θ ύ ς λ ό γ ο ς Π λ ά γ ι ο ς λ ό γ ο ς
(πρόταση κρίσης) (ειδική πρόταση)
∆ροσίζοµαι στο νερό. Λέει ότι δροσίζεται στο νερό.
Η κύρια πρόταση: «∆ροσίζοµαι στο νερό.», εξαρτήθηκε από το λέει και µετατράπηκε
σε ειδική πρόταση.
* Κάθε ειδική πρόταση µπορεί να µετατραπεί σε αντίστοιχη κύρια πρόταση κρίσης.
Π λ ά γ ι ο ς λ ό γ ο ς Ε υ θ ύ ς λ ό γ ο ς
(ειδική πρόταση) (πρόταση κρίσης)
Γνωρίζω ότι έχει δίκιο. Έχει δίκιο.
2. Οι κύριες προτάσεις επιθυµίας (έγκλιση υποτακτική ή προστακτική) µετατρέπονται σε
δευτερεύουσες βουλητικές προτάσεις αν εξαρτηθούν από ρήµατα που δηλώνουν
προτροπή, προσταγή, διαταγή, απαγόρευση και τα συνώνυµά τους.
Ε υ θ ύ ς λ ό γ ο ς Π λ ά γ ι ο ς λ ό γ ο ς
(πρόταση επιθυµίας) (βουλητική πρόταση)
Έλα εδώ. (προστακτική) Τον παρακάλεσε να έρθει εδώ.
ή Να έρθεις εδώ. (υποτακτική)
* Κάθε βουλητική πρόταση µπορεί να µετατραπεί σε αντίστοιχη κύρια πρόταση
επιθυµίας, που να εκφέρεται ή µε υποτακτική ή µε προστακτική.
Π λ ά γ ι ο ς λ ό γ ο ς Ε υ θ ύ ς λ ό γ ο ς
( πρόταση επιθυµίας)
(βουλητική πρόταση)
Θέλω να φύγεις. Να φύγεις. (υποτακτική)
107 ή Φύγε. (προστακτική)