Page 158 - ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ
P. 158

η
                  Γ΄ Τεύχος 2  Ενότητα


                       Του κόσµου το ψωµί





               1.  Υποκοριστικά

                    Υποκοριστικά λέγονται τα παράγωγα ουσιαστικά που παρασταίνουν µικρό εκείνο
                    που σηµαίνουν οι πρωτότυπες λέξεις.

                    υποκοριστικές καταλήξεις     πρωτότυπο ουσιαστικό           παράγωγο ουσιαστικό

                              -άκι                        άλογο                      αλογάκι
                              -άκης                       κόσµος                     κοσµάκης
                              -άκος                       γέρος                      γεράκος
                              -άριο                       πλοίο                      πλοιάριο
                              -αράκος                     φίλος                      φιλαράκος
                              -αράκι                      µήλο                       µηλαράκι
                              -ίτσα                       κλωστή                     κλωστίτσα
                              -ίδι                        βάρος                      βαρίδι
                              -ίδιο                       σακί                       σακίδιο
                              -ίσκος                      θάλαµος                    θαλαµίσκος
                              -ούδα                       κοπέλα                     κοπελούδα
                              -ουδάκι                     µυαλό                      µυαλουδάκι
                              -ούδι                       άγγελος                    αγγελούδι
                              -ούλα                       αδελφή                     αδελφούλα
                              -ούλης                      πατέρας                    πατερούλης
                              -ούλι                       σακί                       σακούλι
                              -όπουλο                     βοσκός                     βοσκόπουλο
                              -οπούλα                                                βοσκοπούλα
                              -ύλλιο                      δάσος                      δασύλλιο

               2.  Ουδέτερα παροξύτονα ουσιαστικά σε  – είο  που φανερώνουν τόπο

                    Τα ουδέτερα παροξύτονα ουσιαστικά σε – είο που φανερώνουν τόπο γράφονται
                    µε έψιλον γιώτα (ει).

                   κρεοπωλείο, ανθοπωλείο, ζαχαροπλαστείο, αρτοποιείο, ορνιθοτροφείο ... κ.ά.

                   Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και οι παρακάτω περιπτώσεις:
                   α.  τα παροξύτονα ουδέτερα που φανερώνουν δοχείο ή χώρο που βάζουµε κάτι:
                      ανθοδοχείο, ψυγείο, λεωφορείο ... κ.ά.
                   β.  τα παροξύτονα ουδέτερα που δηλώνουν την υπηρεσία, την αρχή και τα πρόσωπα
                      που την αποτελούν:    λιµεναρχείο, εφετείο, σωµατείο ... κ.ά.
                   γ.  τα παροξύτονα ουδέτερα που παράγονται από ρήµατα σε -εύω: βραβεύω  –  βραβείο

                   Εξαιρούνται τα:  κρύο, πλοίο, γελοίο, βιβλίο, θρανίο, τοπίο, βυτίο, δελτίο, θηρίο, πτυχίο,
                                     φορτίο, ψηφίο, δισκίο


                                                           158
   153   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163