Page 49 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>
P. 49
β. Το αντικείµενο στη γενική.
Τα ρήµατα που συντάσσονται µε γενική είναι ελάχιστα.
Στη θέση αυτής της γενικής µπορεί να υπάρχει εµπρόθετο αντικείµενο (πρόθεση: µε,
σε, από + αιτιατική).
παραδείγµατα Η Αφροδίτη µοιάζει της µητέρας. Της µοιάζει.
Ο Αριστοτέλης µοιάζει µε τον Ηρακλή. Του µοιάζει.
Τηλεφώνησα στην Ισµήνη. Της τηλεφώνησα.
Από σένα διέφυγε ο κλέφτης. Σου διέφυγε ο κλέφτης.
2. Τα αντικείµενα των δίπτωτων ρηµάτων.
Άµεσο και έµµεσο αντικείµενο.
Από τα δύο διαφορετικά αντικείµενα ενός δίπτωτου ρήµατος το ένα λέγεται άµεσο
αντικείµενο και το άλλο λέγεται έµµεσο αντικείµενο.
♦ ♦♦ ♦ Άµεσο αντικείµενο
Σ’ αυτό πηγαίνει άµεσα η ενέργεια του υποκειµένου του ρήµατος.
♦ ♦♦ ♦ Έµµεσο αντικείµενο
Σ’ αυτό πηγαίνει έµµεσα η ενέργεια του υποκειµένου του ρήµατος.
παραδείγµατα
Υποκείµενο Ρήµα Άµεσο αντικείµενο Έµµεσο αντικείµενο
Ο Αχιλλέας αγόρασε ένα δώρο του πατέρα.
Ο δάσκαλος εξέτασε το Σωκράτη ορθογραφία.
* Το έµµεσο αντικείµενο µπορεί να αντικατασταθεί από εµπρόθετο προσδιορισµό.
παραδείγµατα
Υποκείµενο Ρήµα Άµεσο αντικείµενο Έµµεσο αντικείµενο
Ο Αχιλλέας αγόρασε ένα δώρο στον πατέρα.
Ο δάσκαλος εξέτασε το Σωκράτη στην ορθογραφία.
α. Το άµεσο αντικείµενο σε αιτιατική και το έµµεσο αντικείµενο στη γενική πτώση.
Πολλά δίπτωτα ρήµατα συντάσσονται µε αιτιατική και γενική.
Σ’ αυτά: α. Το άµεσο αντικείµενο βρίσκεται σε πτώση αιτιατική και σ’ αυτό πηγαίνει
άµεσα η ενέργεια του υποκειµένου του ρήµατος.
και β. Το έµµεσο αντικείµενο βρίσκεται σε πτώση γενική. και αυτό δηλώνει το
πρόσωπο στο οποίο πηγαίνει έµµεσα η ενέργεια του υποκειµένου
του ρήµατος και µπορεί να αναλυθεί σε εµπρόθετο.
παραδείγµατα
Κάνεις κακό του εαυτού σου. (άµεσο αντικ.: κακό έµµεσο αντικ.: του εαυτού σου)
Σου έδειξε τις εξετάσεις του. (άµεσο αντικ.: τις εξετάσεις έµµεσο αντικ.: Σου)
Της έφερα εφηµερίδες. (άµεσο αντικ.: εφηµερίδες έµµεσο αντικ.: Της)
49