Page 105 - ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ
P. 105
η
Β΄ Τεύχος 3 Ενότητα
Έλα στην παρέα µας
1. Σύνθετες λέξεις µε α΄ συνθετικό το λόγιο αχώριστο µόριο « τηλε- »
Τα λόγια αχώριστα µόρια είναι απαρχαιωµένες προθέσεις (µονοσύλλαβες λέξεις ή
δισύλλαβες λέξεις) που δεν τις λέµε και δεν τις γράφουµε ποτέ µόνες τους, αλλά τα
συναντούµε µόνο ως πρώτα συνθετικά στις σύνθετες λέξεις.
αει- (αεικίνητος) επι- (επιβαίνω)
αµφί- (αµφιβολία) ευ- (ευτυχία)
Λόγια
αρχι- (αρχισυντάκτης) ηµι- (ηµισφαίριο)
δια- (διαθέτω) οµο- (οµολογία)
αχώριστα
διχο- (διχοτόµος) περι- (περίβολος)
δυσ- (δύστυχος) συν- (συνοµήλικος)
µόρια εισ- (είσοδος) τηλε- (τηλεόραση)
εκ- (εκλέγω) υπο- (υποβρύχιο)
εν- (έννοια) υπερ- (υπεράνθρωπος)
☞ Το τηλε- σηµαίνει από µεγάλη απόσταση, µακριά από κάτι:
τηλεαγγελία, τηλεαγορά, τηλεβόας, τηλεβόλο, τηλεγραφείο, τηλεγράφηµα, τηλεγρα-
φητής, τηλεγραφόξυλο, τηλεγραφώ, τηλέγραφος, τηλεδιάγνωση, τηλεδιάσκεψη,
τηλεδιόδια, τηλεειδοποίηση, τηλεϊατρική, τηλεκάρτα, τηλεκατευθυνόµενος, τηλεκπαί-
δευση, τηλεπικοινωνία, τηλεόραση, τηλεπάθεια, τηλεφακός, τηλέφωνο, τηλεφώ-
νηµα ... κ.ά.
► Ακόµη το τηλε- δείχνει ότι κάτι σχετίζεται µε την τηλεόραση:
τηλεθεατής, τηλεθέαµα, τηλεθεαµατικότητα, τηλεθέαση, τηλεπαρουσιαστής,
τηλεπαιχνίδι ... κ.ά.
2. Το ουσιαστικό «όνοµα» ως β΄ συνθετικό
Το ουσιαστικό «όνοµα» όταν είναι δεύτερο συνθετικό γίνεται –ωνυµ-.
επώνυµο, ονοµατεπώνυµο, επωνυµία, επώνυµος, συνώνυµο, ανώνυµο ... κ.ά.
3. Λέξεις µε 2 ν (νν)
νν γενναίος, γέννηµα, γεννώ, εννιά,
εννιακόσια, έννοια, εννοώ,
σύννεφο, συννυφάδα, τύραννος … κ. ά.
Άννα, Γιάννης, Γιάννενα, Ιωάννινα,
Αλόννησος, Πελοπόννησος … κ. ά.
105