Page 86 - <4D6963726F736F667420576F7264202D20D3D5CDD4C1CAD4C9CACF20D4C7D320C5CBCBC7CDC9CAC7D320C3CBD9D3D3C1D32E646F63>

Ο σύνδεσµος « και » ως παρατακτικός σύνδεσµος

1. Ο σύνδεσµος και ως παρατακτικός σύνδεσµος συνδέει προτάσεις που έχουν τις
παρακάτω σχέσεις:

παραδείγµατα Σχέση προτάσεων

∆ιασκέδαζε και κέρδιζε. Σχέση χρόνου (= και συγχρόνως)
Έφαγε και έφυγε. (= και έπειτα)

Σχέση αιτίας και αποτελέσµατος
Ζηλεύει και κάνει έτσι. (= και γι’ αυτό)
Είναι ο αρχηγός και ανέλαβε την ευθύνη. (= και εποµένως)

Κάνει τον έξυπνο και δεν προσέχει. Σχέση αντίθεσης (=αλλά)

Πάρε µε µαζί σου και θα στα δώσω. Σχέση συµφωνίας (=και µ’ αυτό τον όρο)

2. Ο σύνδεσµος και είναι και µεταβατικός, δηλαδή µπαίνει στην αρχή της περιόδου, για
να γίνει µετάβαση του λόγου από τα προηγούµενα στα επόµενα.

παράδειγµα

Ο πατέρας καθόταν ήρεµος στην καρέκλα. Και µια στιγµή πετάγεται σα σαTτα.

* Ο σύνδεσµος « και » ορισµένες φορές ισοδυναµεί µε:

α. µε υποτακτικό σύνδεσµο (ειδικό, διστακτικό, αιτιολογικό, τελικό, αποτελεσµατικό, χρονικό)

παραδείγµατα είδος υποτακτικού συνδέσµου

Τον άκουσα και (=ότι) παραµιλούσε γι’ αυτά. ειδικός σύνδεσµος

Μην έρθετε και (=µήπως) κρυώσετε. διστακτικός σύνδεσµος

Φύγε τώρα και (=γιατί) δε µπορώ. αιτιολογικός σύνδεσµος

Θα έρθω και (=για να) θα δουλέψω. τελικός σύνδεσµος

Μ’ έκανε κι (=ώστε) άρχισα το τραγούδι. αποτελεσµατικός σύνδεσµος

Έφυγες και (=όταν) σε θέλαµε. χρονικός σύνδεσµος

β. µε βουλητικό να

παράδειγµα Ο µαθητής αρχίζει και (=να) βελτιώνεται.

γ. µε αναφορική αντωνυµία

παράδειγµα Ήταν κάποιος και (= ο οποίος) ξεχώριζε στο χωριό.

* Η θέση του « και »:

α. Όταν έχουµε δύο προτάσεις, µπαίνει ανάµεσα σ’ αυτές.

παράδειγµα Η µητέρα ήρθε και έφυγε αµέσως.

β. Όταν έχουµε περισσότερες από δύο προτάσεις, µπαίνει µόνο µπροστά από την τελευταία.

παράδειγµα Ο Άρης σηκώθηκε, πλύθηκε, χτενίστηκε, ντύθηκε και έφυγε.

γ. Όταν υπάρχει έµφαση, µπαίνει µπροστά από κάθε πρόταση.

παράδειγµα Και ξαπλώνει και κοιµάται στο κρεβάτι µου.
86