Page 71 - ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ

η
Β΄ Τεύχος 1 Ενότητα

Πολιτείες ντυµένες στα λευκά

1. Ο ενεστώτας, ο παρατατικός και αόριστος στην ενεργητική φωνή

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ
φανερώνει φανερώνει φανερώνει

κάτι που γίνεται τώρα κάτι που γινόταν στο παρελθόν ότι κάτι έγινε στο παρελθόν

δένω έδενα *1 έδεσα *1

πλέκω έπλεκα *1 έπλεξα *1
βάφω έβαφα *1 έβαψα *1

φέρνω έφερνα *1 έφερα *1

πίνω έπινα *1 ήπια *2

βλέπω έβλεπα *1 είδα *2

*1 Τα ρήµατα που αρχίζουν από σύµφωνο παίρνουν πριν από το θέµα στον παρατατικό
και στον αόριστο της οριστικής ένα «ε», που λέγεται αύξηση.
*2 Ορισµένα ρήµατα παίρνουν αύξηση «η» αντί για «ε» ή «ει» αντί για «ε».

Η αύξηση διατηρείται όταν τονίζεται και χάνεται όταν δεν τονίζεται

2. Ο αόριστος στην ενεργητική φωνή

Ο αόριστος στην ενεργητική φωνή έχει κατάληξη –α και διακρίνεται σε σιγµατικό
αόριστο (έχει µπροστά από την κατάληξη –α το «σ») και σε άσιγµο αόριστο (δεν έχει
µπροστά από την κατάληξη –α το «σ»).

● Ο σιγµατικός αόριστος τελειώνει σε –σα: έδεσα (-ξα: έπλεξα, -ψα: έβαψα)
● Ο άσιγµος αόριστος τελειώνει σε –α: έφερα

Σιγµατικό αόριστο σχηµατίζουν τα περισσότερα ρήµατα.
* Τα ρήµατα που τελειώνουν σε –ώ (ρήµατα δεύτερης συζυγίας) σχηµατίζουν σιγµατικό
αόριστο σε –ησα: αγαπώ – αγάπησα
Εξαιρούνται τα ρήµατα: γελώ – γέλασα τραβώ - τράβηξα
πονώ – πόνεσα θαρρώ – θάρρεψα
µεθώ – µέθυσα
Άσιγµο αόριστο σχηµατίζουν:

α. τα ρήµατα µε χαρακτήρα λ (λλ), (λν), ρ, (ρν) ψάλλ-ω έψαλ-α
προσφέρ-ω προσέφερ-α
* Ορισµένες φορές αλλάζουν το θέµα τους: στέλν-ω έστειλ-α
σπέρν-ω έσπειρ-α

β. τα ρήµατα µε χαρακτήρα ν, µ κρίν-ω έκριν-α
µαραίν-ω µάραν-α*
καταλαβαίν-ω κατάλαβ- α*
πηγαίν-ω πήγ- α*
µέν-ω έµειν- α*
απονέµ-ω απόνειµ- α*
* Ορισµένες φορές αλλάζουν και το θέµα τους.

71